ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ : ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΝΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ
Πολλοί από εμάς έχουμε παρατηρήσει πως τα παιδιά παθαίνουν πολλές φορές έντονες κρίσεις που ακολουθούνται από ξεσπάσματα όταν κατακλύζονται από έντονα και δύσκολα στη διαχείριση συναισθήματα, ακόμα και όταν αυτά είναι ευχάριστα. Πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε να νιώθουν ότι είναι ασφαλή και πως μπορούν να σταθεροποιήσουν τις εντάσεις τους;
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗΣ;
Η ικανότητα του ατόμου να μην ξεσπάει τα έντονα συναισθήματά του και να τα διαχειρίζεται καλύτερα ονομάζεται αυτορρύθμιση. Οι περισσότεροι ενήλικοι έχουν κατακτήσει την ικανότητα αυτή στην πρώιμη ενήλικη ζωή τους. Τα παιδιά όπως είναι φυσικό δυσκολεύονται πάρα πολύ να το κάνουν αυτό λόγω του ότι ζουν στο εδώ και στο τώρα και δεν μπορούν να βάζουν σε μια λογική σειρά εύκολα τα αίτια και τις συνέπειες ενός γεγονότος που συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Πρέπει να ξεσπάσουν ό,τι νιώθουν, κάτι που συμβαίνει συνήθως με ανεξέλεγκτο τρόπο.
ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΤΟ ΚΑΝΕΙ ΕΠΙΤΗΔΕΣ;
Όχι. Το παιδί, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, δυσκολεύεται να διαχειριστεί αυτό που του συμβαίνει και με κάποιο τρόπο πρέπει να ανακουφιστεί. Όταν λαμβάνει χώρα όμως μια συμπεριφορά χειριστικότητας που μετέπειτα εξελίσσεται σε κρίση, οι γονείς συνήθως το καταλαβαίνουν λόγω του ότι αντιλαμβάνονται τις αντιδράσεις του παιδιού τους.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΤΟΡΡΥΘΜΙΣΗ;
Αρχικά, ανακουφίζεται από τις έντονες εντάσεις και σκέψεις που νιώθει. Αισθάνεται ήρεμο και ασφαλές στο δικό του κόσμο, καθώς νιώθει πως πλέον έχει τον έλεγχο. Ταυτόχρονα εξελίσσεται θετικά η κοινωνικότητα του παιδιού, η συνεργασία του, η συμπεριφορά και η απόδοσή του στο σχολείο, καθώς και η τήρηση σταθερού προγράμματος στο σπίτι. Το παιδί νιώθει ασφαλές και νιώθει πλέον πως είναι αρκετό.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟ ΒΟΗΘΗΣΩ;
Ο κύριος τρόπος εδραίωσης της αυτορρύθμισης σε ένα παιδί, είναι η εικόνα μετάδοσής της από τους γονείς. Οι γονείς λειτουργούν σαν πρότυπα για τα παιδιά και εκείνα λειτουργούν με τους τρόπους που παρατηρούν. Οπότε ένα περιβάλλον με ενσυναίσθηση, ηρεμία και συζήτηση, θα κάνει πιο καλό στο παιδί απ’ όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Τρόποι για να έχουν οι γονείς καλύτερη επικοινωνία με τα παιδιά τους και να τα βοηθούν να αποφορτίσουν την έντασή τους είναι οι εξής:
• Επικοινωνία των συναισθημάτων με απλά λόγια και παραδείγματα από την καθημερινή ζωή των γονέων.
• Καθημερινή συζήτηση για το πώς κύλησε η μέρα και για το πώς θα μπορούσαν να μετατραπούν κάποιες δυσάρεστες καταστάσεις σε πιο ευχάριστες.
• Επικοινωνία με βλεμματική επαφή, άγγιγμα, και χαμήλωμα στο ύψους του παιδιού.
• Εκμάθηση διαφραγματικών αναπνοών και πραγματοποίησή τους 10 λεπτά πριν τον ύπνο κάθε βράδυ.
• Δημιουργία κοινωνικών ιστοριών για εκμάθηση εναλλακτικών συμπεριφορών στο σπίτι και στο σχολείο.
• Παιχνίδι ρόλων.
• Συχνή επαφή με άλλα παιδιά.
• Πρόγραμμα στο σπίτι.
• Μέρος “ηρεμίας” σε κάποια γωνιά του σπιτιού με αγαπημένα του παιχνίδια, μπάλες anti-stress και μαξιλάρια σε περίπτωση που θέλει να χτυπήσει κάτι.
Μελισσαράτου Μαρούσα
Κλινική Ψυχολόγος
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Gottman, J. (2011). Η Συναισθηματική Νοημοσύνη των Παιδιών. Αθήνα: Εκδόσεις Πεδίο
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Η ΨΥΧΙΚΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ