ΑΥΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

 

Είναι γνωστό ότι τα άτομα με αυτισμό δυσκολεύονται με την επικοινωνιακή δεξιότητα, την ικανότητα να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων, τον έλεγχο των παρορμήσεών τους και την αυτορρύθμισή τους. Είναι σημαντικό να γίνει κατανοητό πως ο αυτισμός και οι διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας συνήθως συνυπάρχουν.

Η διαταραχή της αισθητηριακής επεξεργασίας μπορεί να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Από την απορρύθμιση ιδιοδεκτικών και αιθουσαίων συστημάτων, μέχρι και τις αισθητηριακές ευαισθησίες της αφής, της ακοής και της στοματικής κοιλότητας,

Μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ικανότητά του να εστιάζει την προσοχή του, να αφομοιώνει την ύλη που διδάσκεται στην τάξη. Μπορεί να προκαλεί καθυστερήσεις στην ανάπτυξη της αδρής και λεπτής κινητικότητας, να προκαλεί συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα και να οδηγεί σε απόρριψη από τους συνομηλίκους του.

TΙ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΤΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ;

Η διαταραχή της αισθητηριακής επεξεργασίας ή η SPD είναι μια νευροβιολογική κατάσταση στην οποία ο εγκέφαλος αγωνίζεται να ερμηνεύσει και να επεξεργαστεί κατάλληλα τις πληροφορίες που προέρχονται από τις αισθήσεις του σώματος.

Μπορεί να προκαλέσει την υπό-ευαισθησία ή την υπέρ-ευαισθησία ορισμένων ανθρώπων σε ερεθίσματα. Επίσης, μπορεί να επηρεάσει μια ή πολλές αισθήσεις. Επειδή δεν περιλαμβάνεται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο (DSM), είναι δύσκολο να βοηθήσουμε τα παιδιά που πάσχουν από τη διαταραχή αυτή.

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΤΟΜΑΤΙΚΟ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ;

Το στοματικό μας σύστημα είναι υπεύθυνο για την ομιλία, τη σίτιση και την κατάποση. Αλλά και την ικανότητα της αναγνώρισης των διαφορετικών υφών και γεύσεων, αλλά αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι πως συνδέεται στενά και με το ιδιοδεκτικό μας σύστημα.

Παραδείγματος χάριν, μπορεί να παρατηρήσετε ότι το παιδί σας συνεχώς μασάει και δαγκώνει αντικείμενα και παιχνίδια (υπό-ευαισθησία στοματικής κοιλότητας) ή μπορεί να αποφεύγει ορισμένες υφές τροφίμων, να αντιμετωπίζει προβλήματα κατάποσης και να είναι απρόθυμο να δοκιμάσει νέα τρόφιμα (υπέρ- ευαισθησία στοματικής κοιλότητας).

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΥΠΟ Ή ΥΠΕΡ- ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ;

Οι γονείς και οι δάσκαλοι είναι συνήθως οι πρώτοι άνθρωποι που αντιλαμβάνονται τέτοιου είδους δυσκολίες στα παιδιά. Παρατηρούν αν αυτά αναζητούν ή αποφεύγουν ερεθίσματα τα οποία όταν τα λάβουν μειώνονται τα συναισθηματικά ή τα συμπεριφορικά προβλήματα. Φαίνεται να παραμένουν ήρεμα και ρυθμισμένα στην δραστηριότητα στην οποία καλούνται να λάβουν μέρος.

Παρακάτω αναφέρονται μερικές συμπεριφορές που μπορεί να υποδηλώνουν ότι ένα παιδί παρουσιάζει υπό ή υπέρ-ευαισθησία της στοματικής κοιλότητας.

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΥΠΟ- ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ

Εάν ένα παιδί παρουσιάζει υπό-ευαισθησία της στοματικής κοιλότητας, μπορεί να αναζητήσει στοματική διέγερση. Αυτό συμβαίνει μέσω της μάσησης ή του πιπιλίσματος πραγμάτων όπως: μολύβια, δάχτυλα, μαλλιά ή και ρούχα.

Πολλές φορές μπορεί να παρουσιάζει δυσκολίες μάσησης ή κατάποσης από καλαμάκι, τάσεις να τρώει τα νύχια του και να παράγει ήχους και βουητά.

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΥΠΕΡ- ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗΣ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑΣ

Εάν ένα παιδί είναι υπερβολικά ευαίσθητο στα στοματικά ερεθίσματα, μπορεί να αποφύγει να κάνει το οτιδήποτε με το στόμα του. Για παράδειγμα, το βούρτσισμα των δοντιών μπορεί να προκαλέσει τάση προς έμετο. Ακόμα ένα παιδί μπορεί να αντιδράσει αρνητικά στις δοκιμές νέων τροφίμων. Θα αποφύγει ορισμένες υφές τροφίμων (υγρά, τραγανά σνακ κ.λπ.) Ακόμα και η χρήση μαχαιροπίρουνων μπορεί να τα ενοχλήσει. Αυτά τα παιδιά συνήθως επιλέγουν μία συγκεκριμένη διατροφή η οποία δεν τους προκαλεί δυσφορία.

ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ & ΑΥΤΙΣΜΟΣ

Πολλά παιδιά με αυτισμό παρουσιάζουν υπο-ευαισθησία της στοματικής κοιλότητας. Για παράδειγμα, βάζουν τα δάχτυλά στο στόμα τους, μασούν τα μαλλιά τους, δαγκώνουν το μολύβι τους, μασούν τα ρούχα τους, και πολλές φορές μερικά παιδιά προσπαθούν να δαγκώσουν άλλα άτομα.

Όποιος και αν είναι ο τρόπος με τον οποίο εκδηλώνεται η ανάγκη για μείωση της στοματικής διέγερσης, είναι σημαντικό να βρούμε τρόπους να την ικανοποιήσουμε με τον κατάλληλο τρόπο. Για αυτό είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τον λόγο που αυτό συμβαίνει.

Δεν είναι πάντοτε δυνατό να γνωρίζουμε τον ακριβή λόγο για τον οποίο τα παιδιά έχουν μία συγκεκριμένη συμπεριφορά ειδικά όταν δεν έχουν αναπτύξει τον προφορικό λόγο.

Αλλά όταν πρόκειται για στοματικές αισθητηριακές ανάγκες και αυτισμό, η έρευνα τείνει να υποδηλώνει ότι οι αισθητηριακή υπο-ευαισθησία εκδηλώνεται συνήθως όταν ένα παιδί αισθάνεται άγχος ή / και υπερδιέγερση.

Η παραγωγή διαφόρων ήχων μέσω της στοματικής κοιλότητας μπορεί να βοηθήσει. Θα προκαλέσει μία αίσθηση ηρεμίας  επιτρέποντας μεγαλύτερη εστίαση και συγκέντρωση. Δεδομένου ότι ορισμένες στοματικές κινητικές δραστηριότητες (π,χ φούσκες, κατάποση με καλαμάκι κλπ.) ενθαρρύνουν τα παιδιά να επικεντρωθούν στην αναπνοή τους, προσφέρουν έναν υπέροχο τρόπο αυτορύθμισης και μείωσης των συναισθημάτων άγχους και υπερδιέγερσης.

 

Το ζητούμενο είναι να βρούμε δραστηριότητες που να είναι κατάλληλες και κοινωνικά αποδεκτές.

Πηγή:https://www.merakilane.com

 

Δείτε επίσης: «ΕΝΑΣ ΜΑΘΗΤΗΣ ΜΕ ΔΑΦ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ»

Μετάφραση:Ελένη Γαυγιωτάκη,

Λογοθεραπεύτρια