ΤΡΙΠΤΥΧΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΤΟΜΟΥ ΜΕ ΑΥΤΙΣΜΟ
H Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος είναι μία πολύπλοκη διαταραχή εξαιτίας των πολλών ειδικών χαρακτηριστικών της. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίζονται ελλείμματα στην κοινωνικοποίηση, στην επικοινωνία και στον τομέα της δημιουργικής φαντασίας. Απόρροια των ελλειμμάτων σε αυτούς τους τρεις τομείς είναι η δυσκολία στην διαχείριση των προβλημάτων που προκύπτουν τόσο από τους γονείς όσο και από τους εκπαιδευτικούς (Happé, 2003).
Αναφορικά με τα ελλείμματα που εντοπίζονται στην κοινωνική αλληλεπίδραση παρατηρείται ότι άτομα με ΔΑΦ παρουσιάζουν δυσκολία στην κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων αλλά και στην έκφραση των δικών τους συναισθημάτων. Φαίνεται ότι δυσκολεύονται να δημιουργήσουν σχέσεις με τους γύρω τους ενώ προτιμούν να αποσυρθούν ή να αδιαφορήσουν και να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή σε αντικείμενα.
Άλλες φορές η κοινωνική επαφή μπορεί να γίνει από τα άτομα αυτά παθητικά χωρίς να εκφράζουν την ευχαρίστησή τους. Όταν εντοπίζεται κοινωνική αλληλεπίδραση είναι πολύ φτωχή και κατά την προσέγγιση των άλλων παρατηρείται πώς το συμβαίνει με ακατάλληλο τρόπο. Τέλος, η βλεμματική επαφή παρατηρείται ότι δύσκολα διατηρείται γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη των γλωσσικών και κοινωνικών δεξιοτήτων (Jones & Carr, 2004, σελ. 13).
Σχετικά με τον τομέα της επικοινωνίας τα άτομα με ΔΑΦ εμφανίζουν ελλείμματα στην κατανόηση αλλά και τη χρήση τόσο της λεκτικής όσο και της μη λεκτικής επικοινωνίας. Φαίνεται παρουσιάζουν έλλειψη της ανάγκης για επικοινωνία αφού είναι μία διαδικασία, η οποία δεν τους είναι ευχάριστη και δυσκολεύονται να ξεκινήσουν όσο και να διατηρήσουν μία συνομιλία. Η κατανόησή τους περιορίζεται σε πράγματα που τους ενδιαφέρουν τα οποία θα πρέπει να είναι συγκεκριμένα.
Στη μη λεκτική επικοινωνία δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις εκφράσεις του προσώπου, τη στάση του σώματός τους, την αλλαγή στον τόνο της φωνής κ.α. Στην κατανόηση της γλώσσας παρατηρείται πολλές φορές στερεοτυπική και άκαμπτη χρήση λέξεων και φράσεων ενώ υπάρχει δυσκολία στον έλεγχο της έντασης και στον τόνο της φωνής. Ακόμη και τα άτομα με υψηλής συλλογικότητας αυτισμό παρουσιάζουν δυσκολίες στη γενίκευση των εννοιών και στην πραγματολογία του λόγου.
Αναφερόμενοι στον όρο διαταραχή της δημιουργικής φαντασίας εννοούμε το έλλειμμα στην ευελιξία της σκέψης. Τα άτομα με ΔΑΦ παρουσιάζουν την ανάγκη για οργάνωση και διατήρηση μιας ρουτίνας, παρουσιάζουν φτωχό ρεπερτόριο ενεργειών όμως αυτή η τελετουργία δρα αγχολυτικά. Κατά συνέπεια εξαιτίας αυτής τους της ανάγκης οδηγούνται σε τελετουργίες και εμμονική ενασχόληση με αντικείμενα και πράξεις.
Άλλες φορές εκδηλώνουν ψυχαναγκαστική ανάγκη για σταθερότητα και σε κάθε αλλαγή των συνηθειών τους αντιδρούν έντονα. Εξαιτίας αυτής της ακαμψίας της σκέψης δυσκολεύονται να μεταφέρουν όσα έχουν μάθει και κατ’ επέκταση να τα γενικεύσουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα.
M.Ed. Ειδικής Αγωγής- M.Ed. Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Happe, F. (2003). Αυτισμός. Σύγχρονη Ψυχολογική Θεώρηση. Αθήνα: Gutenberg
Jones, E.A. & Carr, E. G. (2004). Joint attention in children with autism Theory and intervention. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 19, 13-26.
Δείτε επίσης:ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΔΑΦ: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ
