Η ΜΠΟΥΓΑΔΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΗ
Τα παραμύθια αποτελούν τον πυρήνα της ψυχοεκπαίδευσης στην ειδική αγωγή και γενικότερα στην εκπαίδευση. Συνιστούν πηγή για την ανάπτυξη επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την ενίσχυση της φαντασίας (Κουρκούτας, 2010). Ενώ η οπτικοποίηση τους και η παρουσίαση των ηρώων με απλό τρόπο συμβάλλει στην ανάπτυξη της λογικής σκέψης και της ταύτισης (Bettelheim, 1995). Τις ημέρες των εορτών, πριν κλείσουν τα σχολεία, είναι ωραίο να εφαρμόζουμε αντίστοιχες δραστηριότητες που κάνουν μικρά και μεγάλα παιδιά να χαίρονται!
Απευθύνεται σε:
Παιδιά προσχολικής ηλικίας, παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού, παιδιά όλων των βαθμίδων της Ειδικής Αγωγής και Ενηλίκους με ΕΕΑ
ΣΤΟΧΟΙ:
• Κατανόηση κειμένου
•Καλλιέργεια συνεργασίας και επικοινωνίας μέσα στην ομάδα
• Λεκτική επικοινωνία
• Χρωματισμός φωνής με βάση τα σημεία στίξης
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:
1) Ενημερώνουμε τους εκπαιδευόμενους ότι θα διαβάσουμε ένα παραμύθι με τίτλο: Η Μπουγάδα του Αϊ-Βασίλη.
2) Καθόμαστε όλοι σε κύκλο και κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης μαζί με τα παιδιά αναπαριστούμε τις σκηνές.
3) Εμείς επιλέξαμε να βιντεοσκοπήσουμε την προσπάθεια των παιδιών και έτσι προέκυψε η οπτικοποίηση του παραμυθιού που παραθέτουμε.
4) Προτείνουμε να εφαρμοστεί δύο εβδομάδες πριν κλείσει το σχολείο για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Την πρώτη εβδομάδα θα γίνει η ανάγνωση του παραμυθιού χωρίς να αποκαλυφθεί το τέλος της ιστορίας . Τη δεύτερη εβδομάδα τα παιδιά θα λαμβάνουν κάθε μέρα ένα γράμμα με οδηγίες για το που είναι κρυμμένο το κάθε ρούχο που ζήτησε ο Άγιος Βασίλης.
Α ΜΕΡΟΣ (Πρώτη εβδομάδα)
O Αϊ-Βασίλης με χαρά, ξυπνά απ΄ τα χαράματα! (Σηκώνουμε όλοι τα χέρια και χασμουριόμαστε!)
Έξι μέρες έμειναν κι οι δουλειές μαζεύτηκαν! (Ουφ , αναφωνούμε)
“Αχ, για να θυμηθώ τι έχω να κάνω εγώ: (Ξύνουμε το κεφάλι μας)
Να τυλίξω τα πακέτα με χρωματιστές κορδέλες… ( Κουνάμε κορδέλες)
…το έλκηθρο να επισκευάσω και …. τα δώρα να μοιράσω. (κάνουμε ότι χτυπάμε με το σφυράκι)
Μα πριν απ’ όλα την κόκκινη στολή να ετοιμάσω!” (Κατευθυνόμαστε όλοι προς την ντουλάπα ή το σημείο που έχουμε κρεμάσει τη στολή)
Την ντουλάπα του ανοίγει, τη στολή ψάχνει και βρίσκει. (Κοιτάμε όλοι τη στολή, την ψάχνουμε προσεκτικά)
“Ωχ! Τι είναι αυτό το ξαφνικό; Βλέπω έναν λεκέ πελώριο! (Εντοπίζουμε το σημείο που έχουμε βάλει το λεκέ)
Το μανίκι το αριστερό φαίνεται τόσο άσχημο! (Πωπω αναφωνούμε όλοι!)
Σίγουρα από τις καμινάδες έγιναν αυτά, (Βάζουμε τα ρούχα σε λεκάνη)
γρήγορα στο πλυντήριο να φύγει η βρωμιά!” (Κατευθυνόμαστε στο πλυντήριο και βάζουμε τα ρούχα μέσα, επιστρέφουμε, κάνουμε διάλειμμα και μετά συνεχίζουμε)
Μετά από ώρα αρκετή η μπουγάδα φαίνεται έτοιμη. (Κατευθυνόμαστε στο πλυντήριο και βάζουμε τα ρούχα μέσα σε λεκάνη)
Ο Αϊ-Βασίλης βιαστικά τρέχει να απλώσει στα σχοινιά. ( Απλώνουμε σε σχοινιά στην αυλή ή όπου αλλού έχουμε ορίσει)
Μα τι συμβαίνει ξαφνικά; Τα ρούχα έγιναν μικρά! ( Εδώ η έκπληξη των παιδιών είναι πραγματική! ΑΑΑ!)
Κάλτσες, παντελόνι, πουκάμισο, σακάκι και σκουφί ( Δείχνουμε κάθε ρούχο ξεχωριστά και λέμε αν είναι το ίδιο και αν κάνει στον Άγιο Βασίλη)
άλλαξαν μέγεθος και μορφή!
“Τι θα φορέσω;” σκέφτεται και ανησυχεί.( Ξύνουμε το κεφάλι μας)
Μα κάτι σκέφτηκε και παίρνει μολύβι και χαρτί! (Παίρνουμε όλοι μολύβι και χαρτί και πάμε στα τραπεζάκια μας, τα έχουμε ενώσει και επάνω έχουμε σε χαρτόνι σχεδιάσει από πριν το περίγραμμα των ηπείρων)
Θα στείλει γράμματα στις 5 ηπείρους στα παιδιά.( Δείχνουμε τα 5 περιγράμματα)
Από την Αφρική ένα πουκάμισο θα ζητά (Δείχνουμε την Αφρική και βάζουμε πάνω το μικρό πουκαμισάκι)
κι απ’ την Ασία δύο καλτσάκια μάλλινα.( Δείχνουμε την Ασία και βάζουμε πάνω τα μικρά καλτσάκια)
Η Αμερική ένα σακάκι με γούνα ζεστή,( Δείχνουμε την Αμερική και βάζουμε πάνω το μικρό σακάκι)
η Αυστραλία ένα παντελόνι μακρύ (Δείχνουμε την Αυστραλία και βάζουμε πάνω το μικρό παντελόνι)
ενώ η Ευρώπη θα δώσει ένα κόκκινο σκουφί.(Δείχνουμε την Ευρώπη και βάζουμε πάνω το κόκκινο σκουφί)
Χωρίζουμε τα παιδιά σε ομαδούλες, κάθε μία θα αναλάβει να χρωματίσει μία ήπειρο. Όποια ομάδα τελειώνει, παίρνει ένα φάκελο και βάζει μέσα το μικρό ρούχο και απέξω ζωγραφίζει το σχήμα της ηπείρου. Εάν τα παιδιά γνωρίζουν γραφή μπορούν να γράψουν δυο λόγια μέσα στο γράμμα.
Γρήγορα έτρεξε στον ουρανό και τα σκόρπισε από εκεί και από ‘δώ. (Τρέχουμε δεξιά και αριστερά και πετάμε τα γράμματα)
Μα ο Αϊ-Βασίλης έχει άγχος φοβερό! (Αχ αναφωνούμε όλοι!)
“Θα πιστέψουν τα παιδιά τα λόγια που έγραψα;”
Β ΜΕΡΟΣ (Δεύτερη εβδομάδα)
Συνδέουμε με τα προηγούμενα μεταφέροντας στα παιδιά την αγωνία του Άγιου Βασίλη για την τύχη των γραμμάτων που έστειλε.
Τρέχει στην πόρτα και κοιτά (Τρέχουμε όλοι στην πόρτα και ψάχνουμε )
μα κανένα δέμα δεν έρχεται πια!
Φτάνει η Παραμονή της Πρωτοχρονιάς (Κοιτάμε όλοι λυπημένοι τα ρούχα μας)
κι εκείνος δεν έχει ρούχα να φορά.
Αχ κανείς δεν με αγαπά,(Στεναχωρημένοι δείχνουμε ότι κλαίμε)
μα εγώ σε όλους κάνω δώρα κάθε χρονιά!
Μα ξαφνικά, ντριν ντριν το κουδούνι χτυπά (ααα! Έκπληξη! )
τρέχει στην πόρτα και κοιτά! (Τρέχουμε στην πόρτα)
5 πακέτα στη σειρά πολύχρωμα, φανταχτερά!
(Εμείς επιλέξαμε την πρώτη μέρα να βρουν στην πόρτα ένα γράμμα που θα έχει ένα γρίφο για να βρει ο Άγιος Βασίλης το πρώτο ρούχο).
Ανοίγουμε το πρώτο γράμμα και διαβάζουμε τους εξής γρίφους:
(1η μέρα):
Ένα σακάκι θα χρειαστώ για να μπορέσω έξω να βγω!
Ψάξε εκεί που μπορείς κρεμάστρες να βρεις! (Τα παιδιά ψάχνουν στην ντουλάπα και βρίσκουν το σακάκι του Άγιου Βασίλη σε κανονικό μέγεθος)
(2η μέρα):
Ο σάκος μίκρυνε παιδιά πού θα μπουν τα δώρα τα πολλά? Βρείτε μου έναν κόκκινο παιδιά! Ψάξτε στη φάτνη εκεί κοντά! (Τα παιδιά ψάχνουν και βρίσκουν τον σάκο στη φάτνη της τάξης)
(3η μέρα):
Το κόκκινο το παντελόνι ίσως είναι κάπου στην αυλή ψάξτε με πολλή προσοχή! (Τα παιδιά ψάχνουν και βρίσκουν το παντελόνι στην αυλή)
(4η μέρα):
Με το πλύσιμο μίκρυνε και ο σκούφος μου παιδιά.Πω πω κάνει κρύο παγωνιά! Σίγουρα θα βρείτε έναν εσείς! Βιβλία πολλά βάζουμε εκεί και τα διαβάζουμε όλοι μαζί!(Τα παιδιά ψάχνουν και βρίσκουν τον σκούφο στη βιβλιοθήκη)
(5η μέρα):
Καλτσάκια και πουκάμισο λείπουν μόνο πια, για να συμπληρώσω τη φορεσιά! Ψάξτε προσεκτικά κοντά στο γραφείο της δασκάλας σας παιδιά! (Τα παιδιά ψάχνουν και βρίσκουν τα ρούχα κάτω από το γραφείο της δασκάλας)
Τελικά τον αγαπούν τα παιδιά,
του έστειλαν ό,τι τους ζήτησε με χαρά!
Είναι όλα τα ρούχα καταπληκτικά,
στο σωστό μέγεθος και αμέσως τα φορά!
Τώρα ξέρει γιατί όλοι τον περιμένουν με χαρά,
κατάλαβε πόσο ωραία νιώθεις όταν παίρνεις δώρα γιορτινά!
(Τα παιδιά αφήνουν τη στολή σε μια καρέκλα έξω από την τάξη και σε ανύποπτο χρόνο ο Άγιος Βασίλης θα μπει στην τάξη και θα μοιράσει τα δώρα στα παιδιά!)
Διασκευή από το : Η μπουγάδα του Αϊ-Βασίλη της Ιωάννας Κυρίτση
Δείτε το βίντεο του παραμυθιού ΕΔΩ
Αφήγηση παραμυθιού:
Ηθοποιός, Εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού
Προικιός Παναγιώτης, Ηθοποιός
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!!!
Φιλόλογος-Θεολόγος Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης
M.Ed. Σχολική Ψυχολογία- M.Ed Εκπαίδευση Ενηλίκων
Φιλόλογος Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης
M.Ed. Ειδικής Αγωγής
Β. Βρεφονηπιοκόμων
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Bettelheim, M. (1995). Η Γοητεία των Παραμυθιών. Μια Ψυχαναλυτική Προσέγγιση (μτφ. Ε. Αστερίου). Αθήνα: Γλάρος.
Ιωάννα Κυρίτση, Η μπουγάδα του Αϊ-Βασίλη. στο Πετώντας με τις λέξεις, α τεύχος ΄Δ Δημοτικού. Αθήνα: Διόφαντος
Κουρκουτάς, Η. (2010). Ψυχαναλυτική προσέγγιση των παραμυθιών και η χρήση παιδικών ιστοριών στην Ψυχοθεραπεία και την Ειδική Αγωγή. Στο M. Πουρκός (επιμ). Τέχνη Παιχνίδι Αφήγηση. Ψυχολογικές και Ψυχοπαιδαγωγικές Διαστάσεις (σελ. 481-521). Αθήνα: Τόπος.
