ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΕΝΑΝ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ ΔΑΦ ΣΕ ΚΡΙΣΗ

Θα υπάρξουν ίσως πολλές φορές όπου, παρά τα όσα έχει κάνει ένας εκπαιδευτικός και τα όσα μέσα έχει χρησιμοποιήσει, ο μαθητής θα έχει κάποια έκρηξη. Αυτό δεν θα πρέπει να τον αποθαρρύνει ή να θεωρήσει ότι όσα έχει καταφέρει μέχρι τώρα έχουν χαθεί. Εκρήξεις μπορούν να εμφανιστούν ακόμα και στα πιο καλοφτιαγμένα προγράμματα ή τους καλά εκπαιδευμένους μαθητές.

Οι εκρήξεις έχουν συνήθως αρκετά βίαιο και έντονο χαρακτήρα, ο μαθητής τείνει να είναι εκτός ελέγχου και αρκετά συχνά εκδηλώνονται μπροστά σε «κοινό».

Έτσι είναι πολύ φυσιολογικό ο εκπαιδευτικός:

• να έρθει σε δύσκολη θέση,

• να θελήσει να αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο, σκεπτόμενος με όρους «νικητή και ηττημένου» και

• να νιώθει άγχος, αγωνία ή και απόγνωση.

Το να σκεφτεί κανείς με διαύγεια και να πράξει λογικά και με συνέπεια είναι κάτι αρκετά «απαιτητικό» εκείνη την στιγμή. Χρειάζεται εξάσκηση και μεθόδευση. Οι αντιδράσεις του εκπαιδευτικού στην έκρηξη θα καθορίσουν και την επιτυχία της παρέμβασης αλλά και την πορεία της από αυτό το σημείο και μετά. Κάθε φορά που ο μαθητής θα έχει μια έκρηξη εσείς θα είστε σε καλύτερη θέση από την προηγούμενη γιατί θα έχετε μάθει να διαβάζετε τα σημάδια που την προμηνύουν.

Οι ακόλουθες καταστάσεις μπορούν ωστόσο να δυσκολέψουν την αντίληψη μας και να μην εντοπίσουμε έγκαιρα την κρίση γι’ αυτό πρέπει να τις έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας:

1. Μπορεί το ερέθισμα να μην είναι πάντα τόσο εμφανές, όπως για παράδειγμα μπορεί να είναι ένα συναίσθημα ή μια σκέψη του μαθητή άγνωστη σε μας.

2. Οι αντιδράσεις του μαθητή μπορεί να διαφοροποιούνται ανάλογα με τη διάθεση της ημέρας.

3. Μερικές φορές δεν υπάρχουν εμφανή προειδοποιητικά σημάδια.

4. Το ερέθισμα ενδέχεται να είναι «η σταγόνα που έχει ξεχειλίσει το ποτήρι» σε μια σειρά κλιμακωτών σκέψεων ή συναισθημάτων του μαθητή.

Για αυτό θα πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι και συγκεντρωμένοι κατά την διάρκεια της έκρηξης. Να χρησιμοποιήσουμε όσα περισσότερα γνωρίζουμε για τον μαθητή μας. Να είμαστε σε εγρήγορση χρησιμοποιώντας διαφορετικές τεχνικές και να έχουμε διαφορετικούς στόχους όσο εναλλάσσονται οι φάσεις του μαθητή. Η αυστηρή αυτοκριτική στις δράσεις μας θα πρέπει να γίνει όταν περάσει η δύσκολη φάση, και να προετοιμαστούμε από πριν για μια ακόμα ενδεχόμενη εμφάνιση νέας έκρηξης.

Στο παρακάτω διάγραμμα αποτυπώνονται οι φάσεις μιας έκρηξης:

 

References: “Challenging behaviour and autism: making sense – making progress: a guide to preventing and managing challenging behaviour for parents and teachers” Whitaker, P., Joy, H., Harley, J., & Edwards, D. National Autistic Society, 2001.

 

Μην ξεχνάμε ότι οι εκρήξεις δεν ξεκινάνε πολλές φορές από τους εκπαιδευτικούς αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που πολύ συχνά ξεχνιούνται. Για παράδειγμα, καταστάσεις από το σπίτι αλλά και χαρακτηριστικά της ίδιας της διαταραχής. Όμως, η αντίδραση και η διαχείριση της έκρηξης από τον εκπαιδευτικό καθορίζει τη σχέση με το παιδί αλλά και το πλαίσιο του σχολείου.

Σε επόμενο άρθρο θα αναλυθούν περισσότερο οι φάσεις της έκρηξης και θα προταθούν κάποιες τεχνικές αντιμετώπισης.

 

 

Βιβλιογραφία:

“Challenging behaviour and autism: making sense – making progress: a guide to preventing and managing challenging behaviour for parents and teachers” Whitaker, P., Joy, H., Harley, J., & Edwards, D. National Autistic Society, 2001.

 

Κατερίνα Μούρμουρα

M.Ed Ειδικής Αγωγής

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΜΑΘΗΤΗΣ ΜΕ ΔΑΦ, ΟΙ ΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΡΗΞΗΣ.