Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΥΘΩΝ ΣΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Οι μύθοι είναι σύντομες διηγήσεις με κεντρικούς ήρωες διάφορα ζώα. Τα ζώα αυτά συμπεριφέρονται ανθρώπινα, παρόλα αυτά, ορισμένα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα παρουσιάζονται κατά τη διάρκεια της ιστορίας με αλληγορικό τρόπο. Αυτή η συμβολική προσέγγιση γοητεύει τη σκέψη και βοηθά τα παιδιά να ταξιδέψουν στον «κόσμο της φαντασίας».

ΠΗΓΗ ΓΝΩΣΕΩΝ

Μπορεί, λοιπόν, οι μύθοι να αποτελούν φανταστικές ιστορίες, αλλά παράλληλα, αποτελούν πηγή γνώσεων για εκείνα. Οι γνώσεις αυτές, παρουσιάζονται με έναν πολύ γλαφυρό τρόπο και σε συνδυασμό με το πλούσιο εικονογραφικό υλικό, το ηθικό δίδαγμα που υπάρχει σε κάθε μύθο γίνεται κατανοητό με σαφή και ευχάριστο τρόπο. Τα ηθικά διδάγματα, συγκεκριμένα, αναδεικνύουν ζητήματα που σχετίζονται με την ανθρώπινη κοινωνική συμπεριφορά. Σκοπός τους είναι να επισημανθεί η έκφραση και επιλογή τρόπων συμπεριφοράς συμβατών με τις έννοιες του αυτοσεβασμού αλλά και του σεβασμού προς τους άλλους.

Η ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ

Στους μύθους υπάρχουν ήρωες που δρουν με ειλικρίνεια και εντιμότητα, και άλλοι οι οποίοι λειτουργούν με αλαζονεία και πονηριά. Στο επιμύθιο, στην τελευταία δηλαδή πρόταση των μύθων, με γνώμονα τις δύο αυτές διακριτές κατηγορίες ηρώων, το «καλό» κυριαρχεί και το «κακό» υποχωρεί. Κατά αυτόν τον τρόπο, μεταδίδεται το μήνυμα πως η ζωή μάς επιφυλάσσει κινδύνους και ενδεχομένως να εμφανιστούν στην πορεία μας δυσκολίες και «αντίπαλοι», που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε και να νικήσουμε. Το καλό θριαμβεύει υπέρ του κακού, και το παιδί μαθαίνει να προσπαθεί και εκείνο για το καλό και το δίκαιο. Θα λέγαμε, πως ο τρόπος αυτός, αποτελεί μια εύστοχη επιλογή για την καλλιέργεια ηθικής σκέψης.

Μέσα από τους μύθους το παιδί μαθαίνει σταδιακά να αναγνωρίζει σημαντικές αξίες της ζωής, όπως είναι αυτές της αγάπης, της φιλίας και της οικογένειας και να εξοικειώνεται με, εξίσου, σημαντικές έννοιες που αφορούν την αγάπη, την αλληλεγγύη και την προσφορά βοήθειας.

Η ηθική διαπαιδαγώγηση που προκύπτει από την ανάγνωση και επαφή με τους μύθους είναι αναμφισβήτητη. Τα πλεονεκτήματα της ηθικής συμπεριφοράς δεν παρουσιάζονται σαν αφηρημένες ηθικές έννοιες, αντιθέτως, παρουσιάζονται έμμεσα δείχνοντας εκείνο που είναι απτά σωστό. Τέλος, το γεγονός ότι στους μύθους το κακό εξουδετερώνεται από το καλό βοηθά το παιδί να αναπτύξει περισσότερη αυτοπεποίθηση ώστε να είναι και εκείνο ικανό να σκεφτεί και να επιλέξει τις κατάλληλες ενέργειες προκειμένου να αντιμετωπίσει με θάρρος και σωφροσύνη πιθανές δυσκολίες.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

Κουλουμπή- Παπαπετροπούλου Κούλα, (1997). Η τέχνη της αφήγησης. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη

Μερακλής, Μ. Γ, (1993). Έντεχνος λαϊκός λόγος. Αθήνα: Eκδόσεις Καρδαμίτσα

Παπάς, Ε. Αθανάσιος, (1990). Διδακτική μυθολογία και προσχολική πρακτική. Αθήνα: Eλληνικά Γράμματα

Δείτε επίσης: ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙ!

Όλγα Μάμαλη, Φιλόλογος-Ψυχολόγος,

M.Sc. Κλινική Ψυχολογία