ΣΤΗΝ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΘΕΙΑ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ. ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ

Διανύουμε την χρονική περίοδο που χιλιάδες μαθητές πρόκειται να δοκιμαστούν σε προαγωγικές εξετάσεις, σε εξετάσεις πιστοποίησης ξένων γλωσσών και στις περίφημες πανελλήνιες εισαγωγικές εξετάσεις για την είσοδο στις σχολές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Κάθε μία από αυτές τις εξετάσεις είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους μαθητές, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν νιώθουν ούτε εξοικειωμένοι ούτε ήρεμοι με αυτές.

Ο φόβος για τις εξετάσεις είναι φυσιολογικός και μπορεί μέσα σε κάποια όρια να ενισχύσει την επίδοση. Όμως, το υπερβολικό άγχος μπορεί να παρεμποδίσει την μελέτη και να προκαλέσει ψυχοσωματικά προβλήματα στους μαθητές. Ο ρόλος των γονέων πρέπει να περιορίζεται στην συναισθηματική υποστήριξη των παιδιών τους και στην διασφάλιση των καλύτερων συνθηκών που προάγουν την μελέτη και την καλή ψυχολογική προετοιμασία τους.

Αποφόρτιση

Προετοιμάστε τον έφηβο για κάθε ενδεχόμενο. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να νιώσει ντροπή σε περίπτωση που δεν τα πάει καλά για το τι θα πουν οι άλλοι. Υπάρχει η δυνατότητα της δεύτερης ευκαιρίας. Όσον αφορά τις πανελλήνιες εξετάσεις, εξηγήστε ότι υπάρχουν πολλές άλλες εναλλακτικές λύσεις για τις σπουδές και την επαγγελματική σταδιοδρομία τους.

Δεν είναι βοηθητικό για τον μαθητή να λέμε «δεν πειράζει εάν δεν τα πας καλά», «σιγά τώρα μην αγχώνεσαι, δε χάθηκε και ο κόσμος». Το παιδί έχει ανάγκη από ψυχική στήριξη και επιβεβαίωση οπότε ο γονιός θα πρέπει να του δίνει κουράγιο και δύναμη και να του δείχνει πως πιστεύει σε αυτό χρησιμοποιώντας φράσεις του τύπου «θα τα πας μια χαρά αφού έχεις κάνει τόσο καλή προετοιμασία».

Θετική ενίσχυση

Η συναισθηματική υποστήριξη βασίζεται στα ενθαρρυντικά λόγια που ανεβάζουν το ηθικό των μαθητών. Χρειάζεται προσοχή ώστε τα σχόλια που κάνουν στα παιδιά τους να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και να αποφεύγουν τις υπέρμετρες κολακείες (π.χ. «είσαι τέλειος ή ο καλύτερος μαθητής). Οι υπερβολές μπορεί να αποπροσανατολίσουν τους μαθητές και να τους φορτώσουν με περισσότερο άγχος.

Ενεργητική ακρόαση

Η απειλή της αποτυχίας είναι μια λανθασμένη τεχνική που εφαρμόζουν κάποιοι γονείς. Αυτό που έχουν ανάγκη τα παιδιά σε αυτή τη φάση είναι να είστε εκεί και να τα ακούσετε, να μοιραστούν μαζί σας τις ανησυχίες και τους φόβους τους.

Μην πιέζετε το παιδί να διαβάσει ούτε να του το υπενθυμίζετε σε κάθε περίπτωση που το βλέπετε να κάθεται (και να μη διαβάζει). Ξέρει το ίδιο τους ρυθμούς του, αν νιώσει πίεση από εσάς μπορεί να κάνει και ακριβώς το αντίθετο.

Υπενθύμιση επιτυχών στιγμών

Όταν βλέπετε τα παιδιά σας να διακατέχονται από ανασφάλεια, φόβο και άγχος, υπενθυμίστε τους τι έχουν καταφέρει μέχρι στιγμής στην ζωή τους. Ανατρέξτε σε επιτυχίες του στο παρελθόν βασισμένοι πάντα σε ρεαλιστικά γεγονότα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα μπορούν να είναι μια καλή επίδοση και βαθμολογία του παιδιού ή μια παρόμοια επιτυχία σε διαγωνίσματα και εξετάσεις.

Ιδανικές συνθήκες μελέτης

Εξασφαλίστε ένα ήρεμο περιβάλλον την περίοδο της προετοιμασίας των παιδιών για τις εξετάσεις. Αποφύγετε την φασαρία και τις συγκρούσεις. Προσπαθήστε να μην προκαλείτε δυνατούς και ενοχλητικούς θορύβους την ώρα της μελέτης. Αποφύγετε να του παρέχετε δύσπεπτα γεύματα και ροφήματα με καφεΐνη. Δώστε έμφαση σε μια ισορροπημένη διατροφή και στην ενυδάτωση των παιδιών με άφθονο νερό. Μην φροντίζετε το παιδί περισσότερο από όσο χρειάζεται. Σταθείτε διακριτικά κοντά του και όταν θελήσει κάτι θα το ζητήσει.

Διαλείμματα και εκτόνωση

Προτείνετε στους μαθητές να κάνουν μικρά διαλείμματα ανά δύο ώρες μελέτης. Προτρέψτε τους να εκτονωθούν μέσω της γυμναστικής, ενός περιπάτου ή να συναντηθούν με φίλους τους. Υπενθυμίστε τους την αξία του ύπνου και πόσο τους βοηθάει να είναι σωματικά και πνευματικά έτοιμοι για την εξέταση.

Φυσικά κάθε έφηβος είναι ξεχωριστός γι’ αυτό και αυτό που σίγουρα χρειάζεται από τους γονείς είναι υπομονή, κατανόηση και πάνω από όλα να ακούτε τις ανάγκες των παιδιών σας! Καλή επιτυχία! 

Βιβλιογραφία

Lehmann, I. (2011). Παρακίνηση: Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν το παιδί τους. Αθήνα: Εκδόσεις Αερόστατο.

Ρασιδάκη, Χ. Παντελή, Σ. (2012). Σχολείο και εξετάσεις. Δεν ψαρώνω. Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.

Θανάσης Ηλιόπουλος

Ψυχολόγος