ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΔΑΦ ΣΤΙΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ
Κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας, ένας μαθητής με ΔΑΦ έχει στο ημερήσιο πρόγραμμά του και μαθήματα ειδικοτήτων. Συχνά παρατηρείται ότι εκείνες τις ώρες ο μαθητής δεν μπορεί να οριοθετηθεί.Δεν μπορεί να ενσωματωθεί και να ακολουθήσει τη ροή του μαθήματος με αποτέλεσμα κάποιες φορές να δημιουργούνται αρκετά θέματα.
Πολλές φορές ο μαθητής με ΔΑΦ έχει την εντύπωση ότι οι ώρες των ειδικοτήτων είναι «ελεύθερες» ώρες για να ξεκουραστεί και να χαλαρώσει. Οι λόγοι είναι διάφοροι.
● Το περιβάλλον δεν είναι αρκετά δομημένο, ειδικά αν γίνονται σε διαφορετική αίθουσα.
● Το αναλυτικό πρόγραμμα δεν είναι ξεκάθαρα δομημένο.
● Υπάρχει μεγαλύτερη επιείκεια σε σχέση με την κίνηση και τον τρόπο που γίνεται η συζήτηση μέσα στην τάξη.
● Υπάρχει η λανθασμένη εντύπωση ότι τα μαθήματα των ειδικοτήτων δεν είναι τόσο σημαντικά όσο η Γλώσσα ή τα Μαθηματικά.
Με τα σημερινά δεδομένα πολλές φορές οι εκπαιδευτικοί της παράλληλης στήριξης δεν βρίσκονται με τους μαθητές με ΔΑΦ τις ώρες των ειδικοτήτων. Σε περίπτωση που η παράλληλη στήριξη είναι δημόσια αυτό συμβαίνει γιατί οι εκπαιδευτικοί αναγκάζονται να είναι υπεύθυνοι για περισσότερους από έναν μαθητές. Έτσι διαθέτουν τις ώρες τους σε ώρες όπως την Γλώσσα ή τα Μαθηματικά με τους μαθητές να μένουν ακάλυπτοι στις ειδικότητες.
Αν η παράλληλη στήριξη είναι ιδιωτική μπορεί οι γονείς να μην διαθέτουν αρκετά χρήματα ώστε ο εκπαιδευτικός να παραμένει όλες τις ώρες στο σχολείο.
Θα λέγαμε ότι είναι μέσα στις υποχρεώσεις του εκπαιδευτικού της παράλληλης στήριξης να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων. Να υποστηρίξει τον μαθητή με ΔΑΦ καλύτερα, αλλά και να πετύχει την γενίκευση των στόχων που έχει θέσει για τον μαθητή. Στόχος της παράλληλης στήριξης δεν είναι ο μαθητής να «δουλεύει» καλά μόνο όταν είναι παρόν η παράλληλη. Έτσι λοιπόν ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης μπορεί να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων.
Προτείνουμε:
● Η παράλληλη να δείξει στον μαθητή τη σημαντικότητα των ειδικοτήτων. Από τη μια εξηγώντας τι μπορεί να μάθει από κάθε ειδικότητα, πως μπορεί να χρησιμοποιήσει όσα μαθαίνει και ποιος είναι ο σκοπός που έχει ενταχθεί μια ειδικότητα στο σχολικό πρόγραμμα. Από την άλλη να δώσει βαρύτητα στις ειδικότητες και να του δείξει ότι τις αντιμετωπίζουμε με την ίδια σοβαρότητα όσο τη Γλώσσα και τα Μαθηματικά.
● Να οργανώσει το περιβάλλον όπου γίνονται οι ειδικότητες. Αρχικά προετοιμάζοντας τον μαθητή για μια μετάβαση (αν οι ειδικότητα γίνεται σε άλλο χώρο). Μετά να εξηγήσει στον μαθητή ποια είναι τα φυσικά όρια στα οποία πρέπει να κινείται μέσα στον χώρο.
● Μπορεί να προτείνει στον εκπαιδευτικό της ειδικότητας τρόπους μετάβασης από την μια αίθουσα στην άλλη όπως:
● να ορίσει τον μαθητή ως βοηθό που βοηθάει τους συμμαθητές του να φτάσουν στην άλλη αίθουσα.
● Να φτιάξει ένα φανταστικό παιχνίδι όπου ο μαθητής κερδίζει όταν κρατάει από το χέρι τον εκπαιδευτικό ή όταν είναι πάντα πρώτος στην σειρά με κάποιον ακόμα.
● Να παίξετε «το παιχνίδι της σιωπής» όπου ο μαθητής κερδίζει όταν φτάσει στην αίθουσα σιωπηλός.
● Αν η αίθουσα όπου γίνεται η μετάβαση έχει πολλά ερεθίσματα που μπορούν να αποσυντονίσουν τον μαθητή (μουσικά όργανα, ζωγραφιές, μπάλες, στεφάνια κ.α.) καλό είναι να δοθεί χρόνος στον μαθητή πριν την ώρα της ειδικότητας να εξερευνήσει την αίθουσα ελεύθερα. Με μόνο περιορισμό να μην καταστρέψει κάτι και να επιστρέψει όλα τα αντικείμενα στην αρχική τους θέση. Σε αντίθετη περίπτωση, την ώρα του μαθήματος η παράλληλη ή ο εκπαιδευτικός θα προσπαθήσει να οριοθετήσει τον μαθητή χωρίς επιτυχία μιας και εκείνος θα έχει υπερδιέγερση από τα ερεθίσματα.
Ιδανικά η παράλληλη θα πρέπει να συμμετέχει στην εξερεύνηση της αίθουσας. Να μοιραστεί το ενδιαφέρον του μαθητή γιατί αυτό δυναμώνει την σχέση των δυο πλευρών. Αφενός γιατί θα βρει νέα πράγματα που ενδιαφέρουν τον μαθητή και θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει σαν επιβράβευση. Αφετέρου γιατί ο μαθητής θα αντιληφθεί ότι ο εκπαιδευτικός της παράλληλης δεν υπάρχει μόνο για να τον οριοθετεί και να τον «πιέζει» αλλά ότι έχουν και κάποιες ευχάριστες και διασκεδαστικές πλευρές.
● Να ενημερώσει και να εξηγήσει στον μαθητή τι επιτρέπεται, τι δεν επιτρέπεται να κάνει. Γιατί υπάρχει αυτή η επιείκεια στην κίνηση και την ομιλία και τι αναμένεται από εκείνον να κάνει τη συγκεκριμένη ώρα.
● Σημαντικό επίσης είναι ο εκπαιδευτικός της ειδικότητας να δείξει στον μαθητή τον ωριαίο προγραμματισμό. Να γίνει αντιληπτό από εκείνον ότι και υπάρχει πρόγραμμα και είναι μια δομημένη δραστηριότητα. Ακόμα και αν το πρόγραμμα είναι αρκετά απλό ( όπως το παρακάτω παράδειγμα), η ενημέρωση του μαθητή θα έχει θετικά αποτελέσματα.
Παράδειγμα προγράμματος στα Εικαστικά:
1. Καθόμαστε στην θέση μας.
2. Παρουσίαση της σημερινής δραστηριότητας.
3. Σκέψη των μαθητών για την υλοποίηση του έργου.
4. Με την σειρά μας επιλέγουμε τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουμε.
5. Δουλεύουμε πάνω στην εργασία μας.
6. Αποθηκεύουμε την εργασία μας ακόμα και αν δεν είναι τελειοποιημένη στο χώρο που θα μας δείξει ο δάσκαλος.
7. Διάλειμμα.
Όλα αυτά μπορούν να υλοποιηθούν τόσο από την παράλληλη, όσο και από τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων. Ιδανικό θα ήταν ο εκπαιδευτικός της παράλληλης να έρχεται σε συνεννόηση και συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων. Από κοινού να εφαρμόζουν τις παραπάνω προτάσεις, με μακροπρόθεσμο στόχο ο μαθητής να αυτονομηθεί και να παρακολουθεί εποικοδομητικά τις ειδικότητες χωρίς την στήριξη της παράλληλης.
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΠΑΡΑΛΛΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΑ ΤΥΠΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Κατερίνα Μούρμουρα
Med Autism