ΑΠΟΚΛΙΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΟΡΟΣΗΜΑ
Σε προηγούμενο άρθρο αναφερθήκαμε σε ένα γενικό άθροισμα της αναπτυξιακής ακολουθίας της ομιλίας και της γλώσσας σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά από την γέννηση μέχρι την ηλικία των 7 ετών. Κάθε αναπτυξιακό ορόσημο διακρίνεται από ένα χρονικό φάσμα μέσα στο οποίο αναμένεται να επιτευχθεί. Για παράδειγμα, ένα παιδί αναμένεται να μπορεί να ακολουθήσει απλές εντολές ανάμεσα στον 8ο και 15ο μήνα της ζωής του. Ωστόσο, υπάρχει σημαντική εμβέλεια από παιδί σε παιδί πάντα μέσα στα πλαίσια του φυσιολογικού. Αυτό σημαίνει πως ένα παιδί μπορεί να είναι σε θέση να έχει εκφραστικό λεξιλόγιο μέχρι 3 λέξεις στην ηλικία του ενός έτους, σε σχέση με ένα άλλο παιδί που μπορεί αυτήν τη δεξιότητα να την κατακτήσει στην ηλικία του ενάμιση έτους. Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Η καθυστερημένη επίτευξη μόνο ενός ή 2 αναπτυξιακών οροσήμων δύσκολα αποτελεί σημάδι κάποια διαταραχής, ειδικά εάν το παιδί δεν υπολείπεται στα υπόλοιπα ορόσημα της ίδιας αναπτυξιακής ηλικίας. Συγκεκριμένα αρκετά παιδιά αποκλίνουν από ένα ορόσημο, και εξελίσσονται στο επόμενο, στο σωστό χρόνο. Για τον παιδίατρο αυτό έχει μέγιστη σημασία με σκοπό να διακριθεί εάν αφορά σε φυσιολογική παραλλαγή ή εάν πρόκειται για την πρώτη εμφάνιση κάποιων δυσκολιών ή προβλημάτων. Πάραυτα εφόσον διακριθεί κάποιο ανησυχητικό εύρημα κρίνεται απαραίτητη η συμβουλή του παιδιάτρου σας.
Σημάδια ύπαρξης ανησυχίας
Όπως αναφέραμε και παραπάνω κάθε παιδί αναπτύσσεται και εξελίσσεται με τον δικό του ιδιαίτερο ρυθμό. Παρ’ όλ’ αυτά αν ένα παιδί δεν έχει κατακτήσει τις εξής δεξιότητες, είναι αναγκαία η εκτίμηση ενός ειδικού αναπτυξιολόγου.
• Απουσία ή έλλειψη βλεμματικής επαφής
• Μη ανταπόκριση στο όνομά του
• Απουσία ή έλλειψη κοινωνικού ή μιμητικού χαμόγελου
• Απουσία δειξίματος με το δάκτυλο
• Απουσία βαβίσματος
• Κλείσιμο στον εαυτό του (κοινωνική απόσυρση)
• Προσκόλληση σε συγκεκριμένα αντικείμενα
• Έλλειψη προσοχής
• Απουσία μίμησης μεμονομένων λέξεων
• Απουσία παραγωγής βασικού λεξιλογίου (πχ. μαμά, μπαμπά)
• Δυσκολία εκτέλεσης απλών ή σύνθετων εντολών (πχ. δώσε μου το ποτήρι, πάρε το κουτάλι και βάλτο πάνω στο τραπέζι)
• Σημαντικά μειωμένο λεξιλόγιο
• Δυσκολία ή απουσία ανταπόκρισης σε ερωτήσεις
Επομένως, στην περίπτωση που ένα παιδί δεν έχει κατακτήσει τα βασικά αναπτυξιακά ορόσημα μέχρι και 6 μήνες μετά την προβλεπόμενη ηλικία ή που παρουσιάζει τις προαναφερθέντες δυσκολίες είναι απαραίτητη η συμβουλή του παιδιάτρου σας ή ενός αναπτυξιολόγου, με σκοπό την ανίχνευση κάποιας διαταραχής και τον σχεδιασμό παρέμβασης από τον ειδικό αναπτυξιολόγο με την συνδρομή λογοθεραπευτών, εργοθεραπευτών, ειδικών παιδαγωγών και ψυχολόγων.
Λογοθεραπεύτρια