ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΜΟΝΑΧΙΚΟΤΗΤΑ
Ένα κοινό εύρημα των μελετητών Kanner και Asperger είναι πως τα παιδιά με αυτιστική διαταραχή εκδηλώνουν με τρόπο μοναχικό ορισμένα ειδικά ενδιαφέροντα τα οποία συνδέονται συχνά με παράδοξα και ιδιοσυγκρασιακά αντικείμενα ή θέματα.
Από το 1943 διαπιστώνουμε ότι υπάρχει περιγραφή για τον αυτισμό από τον Kanner. Σύμφωνα με τη θεωρία του, τα άτομα με αυτισμό χαρακτηρίζονται από φυσιολογική νοημοσύνη. Εκ των υστέρων, διαπιστώθηκε πως ένα υψηλό ποσοστό εμφανίζεται να έχει νοητική υστέρηση και σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες. Σε άλλες περιπτώσεις υπάρχουν διαταραχές στη γλώσσα και ιδιαίτερα στον λόγο. Αργότερα, το 1949 περιέγραψε μία αιτιολογική σχέση μεταξύ του είδους της γονεϊκής φροντίδας και του αυτισμού. Θεώρησε δηλαδή ότι από την φροντίδα που είχαν τα παιδιά με αυτισμό έλειπε η ζεστασιά και αυθορμητισμός Όπως είναι γνωστό, αυτή η θεωρία δεν επαληθεύτηκε και στη συνέχεια την αναίρεσε και ο ίδιος.
Η συμβολή του Kanner για την προσέγγιση του αυτισμού ήταν σημαντική διότι προσδιόρισε μία τριάδα ελλειμμάτων που σχετίζονται με τον γνωστικό, συναισθηματικό τομέα αλλά και αυτόν της συμπεριφοράς. Πιο συγκεκριμένα, εντόπισε δυσκολία στην επικοινωνία και την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον αλλά και στερεοτυπικές συμπεριφορές καθώς και ειδικά ενδιαφέροντα.
Φαίνεται να έδωσε περισσότερο έμφαση στην αυτιστική μοναχικότητα και την εμμονή για τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και την ομοιομορφία (Frith, 1999). Παρόλα αυτά για να οδηγηθούμε στη διάγνωση του αυτισμού οφείλει να λάβει κανείς υπόψη όχι μόνο τα καταγεγραμμένα στοιχεία αυτής της διαταραχής αλλά και να παρατηρήσει τυχόν άλλες δυσλειτουργίες.
Η έμφαση στη μοναχικότητα προέκυψε από τη διαπίστωση του Kanner πως αποτελεί το βασικότερο γνώρισμα του αυτισμού και γίνεται εύκολα αντιληπτό από έναν ειδικό. Η μοναχικότητα αυτή δεν ερμηνεύεται απαραίτητα ως απόρριψη της επικοινωνίας ή αποφυγή της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Η απομόνωση αυτή πολλές φορές είναι και διανοητική. Τα άτομα με αυτισμό νιώθουν καλά όταν μένουν μόνα γιατί δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις κοινωνικές καταστάσεις. Ο Kanner θεωρούσε ότι αυτή η δυσκολία τους κατά την κοινωνική αλληλεπίδραση κάνει τα άτομα αυτά να επιδιώκουν περισσότερο σχέσεις με αντικείμενα και όχι τόσο με ανθρώπους.
Μπορεί η εμμονή για την τάξη και την οργάνωση να μην αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα για τη συμπεριφορά αλλά σε συνδυασμό με την εμμονή για συγκεκριμένα πράγματα ή η υιοθέτηση στερεοτυπικών συμπεριφορών οδηγούν τα άτομα με αυτισμό σε ένα περιορισμένο κύκλο ενδιαφερόντων. Πολλές φορές τα ενδιαφέροντα αυτά είναι ιδιαίτερα, τα ακολουθούν πιστά και κατά συνέπεια αποκλείουν όλα τα υπόλοιπα. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ενδιαφερόντων δεν περιλαμβάνει κοινωνικές επαφές και σχετίζεται με την ανάγκη για ομοιομορφία και τάξη.
Συμπερασματικά, ο Kanner λέει πως: «Θα πρέπει λοιπόν να εκλάβουμε ως δεδομένο ότι τα παιδιά αυτά έρχονται στη ζωή με εγγενή ανικανότητα να σχηματίσουν τη συνηθισμένη, βιολογικά καθορισμένη, συναισθηματική επαφή με τους ανθρώπους, όπως ακριβώς τα άλλα παιδιά έρχονται στη ζωή με εγγενείς σωματικές ή διανοητικές μειονεξίες.»
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Frith, U. (1999). Αυτισμός, ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, Αθήνα
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective contact.Nervous Child, 2, 217–250.
M.Ed. Ειδικής Αγωγής- M.Ed. Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων
Δείτε επίσης:ΑΥΤΙΣΜΟΣ: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ & ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ