ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ: ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ
Τα άτομα με τραυλισμό παρουσιάζουν διαταραχή της φυσιολογικής ροής και της ρυθμικής διαμόρφωσης της ομιλίας. Αν πρόκειται για ένα παιδί προσχολικής ηλικίας δεν πρέπει να βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας έχουν πολλά ερεθίσματα αλλά δεν μπορούν με πολλές λέξεις να εκφράσουν αυτό που θέλουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτές οι δυσκολίες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν. Σύμφωνα με το DSM ΙV αυτό που εμφανίζεται πολύ συχνά είναι οι επαναλήψεις ήχων και συλλαβών, η επιμήκυνση ήχων, επιφωνήματα, παύσεις μέσα σε μία λέξη, παύσεις της ομιλίας, υποκατάσταση λέξεων έτσι ώστε να αποφύγουν τις προβληματικές λέξεις, παραγωγή λέξεων με υπέρμετρη φυσική ένταση και επαναλήψεις ολόκληρων μονοσύλλαβων λέξεων. Αυτό έχει ως συνέπεια δυσκολίες τόσο στην επικοινωνία στο σχολείο όσο και γενικότερα. Συνήθως, η έναρξη του τραυλισμού σχετίζεται με κάποιο ψυχολογικό ή οργανικό τραύμα και σταδιακά εδραιώνεται.
Αυτό που προτείνεται είναι η έγκαιρη παρέμβαση του ειδικού έτσι ώστε με την πάροδο του χρόνου να αποκατασταθεί η καλή ροή της ομιλίας. Κατά την προσχολική ηλικία αυτό που παρατηρείται είναι περιστασιακός τραυλισμός συνήθως όταν το παιδί είναι ταραγμένο. Κατά τη σχολική ηλικία είναι πλέον χρόνιο πρόβλημα εμφανίζεται με επιμονή και εκδηλώνεται σε διαφορετικές καταστάσεις. Το παιδί είναι σε θέση να αντιληφθεί ότι είναι ένα άτομο με τραυλισμό. Στο επόμενο στάδιο, η εκδήλωση του τραυλισμού διαφοροποιείται ανάλογα με την κατάσταση που βρίσκεται το άτομο και μάλιστα το άτομο πιστεύει πως συγκεκριμένοι φθόγγοι και λέξεις του δημιουργούν δυσκολίες και αρχίζει να αποφεύγει τη χρήση τους. Στην τέταρτη φάση, το άτομο με τραυλισμό αποφεύγει καταστάσεις όπου χρειάζεται να μιλήσει και διακατέχεται από φόβο. Ειδικά προς το τέλος της εφηβείας νιώθει ότι το πρόβλημα αυτό τον οδηγεί σε αμηχανία (Κάκουρος & Μανιαδάκη, 2006).
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ
Ένα παιδί που πάσχει από τραυλισμό εξαιτίας των δυσκολιών που αντιμετωπίζει εμφανίζει χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο, επηρεάζεται η συναισθηματική και κοινωνική του ανάπτυξη. Κάποια παιδιά επειδή δεν κατανοούν ικανοποιητικά τον προφορικό λόγο ίσως εμφανίσουν και κάποια ψυχική διαταραχή.
Τα παιδιά με τραυλισμό φαίνεται να μην είναι ιδιαίτερα επιτυχημένα στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και αυτό οδηγεί σε κακές ψυχοκοινωνικές εκβάσεις. Μακροπρόθεσμα μειώνονται οι ευκαιρίες αποκατάστασης και εύρεσης μόνιμης εργασίας στην ενήλικη ζωή. Αντιμετωπίζουν δυσκολία στη χρήση της κοινωνικής γλώσσας ανάλογα με την περίσταση. Δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τους κανόνες της συνομιλίας και βιώνουν έντονη ψυχοσυναισθηματική φόρτιση. Βιώνουν καταστάσεις αμηχανίας και πολλές φορές επιλέγουν την απόσυρση και την επιλεκτική αλαλία. Η δημιουργία και η διατήρηση φιλικών σχέσεων είναι μία δύσκολη συνθήκη και δεν μπορούν να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους. Πολλές φορές εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα αυτοεκτίμησης, μελαγχολία και ντροπή. Ειδικά για τις ικανότητές τους στο σχολείο γίνονται δέκτες αρνητικών σχολίων και δεν είναι αποδεκτά σε παρέες.
ΚΑΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ.
Σημαντικός λοιπόν, αναδεικνύεται ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ο οποίος καλείται να δημιουργήσει καλές διαπροσωπικές σχέσεις ανάμεσα στα παιδιά ώστε το κλίμα να είναι ευχάριστο και επικοινωνιακό. Έτσι θα υπάρξουν προϋποθέσεις για τη σωστή μάθηση της γλώσσας. Είναι ωφέλιμο να δημιουργούνται ευκαιρίες μάθησης μέσα από ομαδοσυνεργατικές εργασίες, ώστε ο μαθητής με τραυλισμό να αλληλεπιδρά με τα άλλα παιδιά. Επίσης, η προσαρμογή του εκπαιδευτικού στο γλωσσικό επίπεδο των μαθητών είναι σημαντική. Σε αυτό βοηθά η χρήση μικρών προτάσεων, η επανάληψη, η χρήση χειρονομιών, η χρήση του παρόντα χρόνου, η διαφοροποίηση του τόνου της φωνής και η επιβράβευση. Επιπλέον, είναι καλό να ενθαρρύνεται ο μαθητής να επαναλαμβάνει με δικά του λόγια αυτά που ακούει, αλλά και ο εκπαιδευτικός να χρησιμοποιεί κατανοητό λεξιλόγιο και να μην μεταπηδά από το ένα θέμα στο άλλο. Τα λάθη δε θα πρέπει να διορθώνονται άμεσα και να παρέχεται ο κατάλληλος χρόνος, ούτως ώστε το παιδί με τραυλισμό να έχει περιθώριο να σκεφτεί. Επίσης, βοηθούν οι ασκήσεις που αξιοποιούν αντικείμενα και εικόνες ενώ ο δάσκαλος είναι καλό να χρησιμοποιεί προτάσεις, οι οποίες να είναι άρτιες για να λειτουργούν ως πρότυπο.Tέλος, κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία σχολείου, οικογένειας, ειδικών επιστημόνων του ΚΕΔΑΣΥ, καθώς και η ψυχολογική υποστήριξη & συμβουλευτική τόσο του παιδιού, όσο και των γονέων.
M.Ed. Ειδικής Αγωγής- M.Ed. Διοίκηση Εκπαιδευτικών Μονάδων
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Κάκουρος Ε., Μανιαδάκη Κ., 2006, Τραυλισμός Η Φύση και η Αντιμετώπιση του στα Παιδιά και τους Εφήβους, Αθήνα: Τυπωθήτω
Κάκουρος Ε., Μανιαδάκη Κ., 2006, Ψυχοπαθολογία παιδιών και εφήβων Αναπτυξιακή Προσέγγιση, Αθήνα: Τυπωθήτω
Δείτε επίσης: ΤΡΑΥΛΙΣΜΟΣ: ΜΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ