ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ & ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΕΦΗΒΟΥΣ & ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) αποτελεί ένα είδος νευροαναπτυξιακής διαταραχής που παρατηρείται σε μικρή ηλικία και έχει ως κύρια συμπτώματα την έλλειψη συγκέντρωσης, την απροσεξία και την υπερκινητικότητα ή την παρορμητικότητα. Τι συμβαίνει με τη διαταραχή αυτή στην εφηβεία και στην ενήλικη ζωή; Τα συμπτώματα υποχωρούν, παραμένουν ή διογκώνονται;
ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ
Η σταθερότητα της ΔΕΠ-Υ έχει να κάνει κυρίως με την ένταση και επιμονή των συμπτωμάτων στα παιδικά χρόνια, καθώς και με την πρώιμη παρέμβασή της. Όταν η λειτουργικότητα των παιδιών βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες τα συμπτώματα να επιμείνουν στον χρόνο, με την υπερκινητικότητα να περιορίζεται όμως σχετικά πιο εύκολα και να μετατρέπεται σε εσωτερικευμένη ανησυχία. Βέβαια, τα παραπάνω μπορούν να περιοριστούν αν έχει υπάρχει μια πρώιμη θεραπευτική και σχολική παρέμβαση κυρίως για τις συμπεριφορικές νόρμες και τις εκπαιδευτικές αδυναμίες, πχ στο κομμάτι της συγκέντρωσης.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΚΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΥ
Νοημοσύνη του παιδιού: ενώ μπορεί να διακρίνονται έντονες δυσκολίες σε εκπαιδευτικά θέματα πχ στην ανάγνωση, η υψηλή νοημοσύνη του ατόμου, το κάνει να αντιμετωπίζει πιο εύκολα τις δυσκολίες αυτές.
Ποιότητα διαπροσωπικών σχέσεων: βοηθά αρκετά στο συναισθηματικό και επικοινωνιακό κομμάτι, ένας υγιής κύκλος φιλίας και γενικότερων διαπροσωπικών σχέσεων, ήδη από νεαρή ηλικία.
Τύπος ΔΕΠΥ: έχει αποδειχθεί πως παραμένει πιο σταθερά στο χρόνο το σύμπτωμα της παρορμητικότητας με την απροσεξία να μένει πίσω.
Οικογένεια: η σταθερότητα στις συνέπειες και τις ανταμοιβές του οικογενειακού περιβάλλοντος, καθώς και η ψυχική υγεία των μελών του, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Οι οικογένειες με ιστορικό ΔΕΠ-Υ δυσκολεύονται στο να αντιμετωπίσουν παρόμοιες καταστάσεις των μικρών παιδιών.
ΔΕΠΥ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΔΙΑΓΩΓΗΣ
Η Διαταραχή Διαγωγής (ΔΔ) αποτελείται από σχετικά κοινή συμπτωματολογία όπως αυτή της ΔΕΠ-Υ και πολλές φορές οι 2 διαταραχές συνυπάρχουν. Η ΔΔ έχει κύρια συμπτώματα επιθετικότητας και παρορμήσεων σε συνδυασμό με καταπάτηση κανόνων και ορθών συμπεριφορών. Αν οι διαταραχές αυτές συνυπάρχουν ήδη από μικρή ηλικία, τότε θα είναι πιο δύσκολο για το άτομο μεγαλώνοντας να υιοθετήσει τις κοινωνικές νόρμες.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
American Psychiatry Association. (2015). Διαγνωστικά Κριτήρια από DSM-5. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Λίτας
Κακούρος, Ε. & Μανιαδάκη, Κ. (2012). Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής – Υπερκινητικότα: Θεωρητικές Προσεγγίσεις & Θεραπευτική Αντιμετώπιση. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg
ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΑΙΔΙΩΝ & ΕΦΗΒΩΝ ΜΕ ΔΕΠ-Υ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
MSc Κλινική Ψυχολόγος