ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ & ΓΛΩΣΣΑΣ ΑΠΟ 3 ΕΩΣ 7 ΕΤΩΝ
Στο παρόν άρθρο πρόκειται να παρατεθεί περιληπτικά ένα γενικό άθροισμα της αναπτυξιακής ακολουθίας της ομιλίας και της γλώσσας σε τυπικά αναπτυσσόμενα παιδιά από την ηλικία των 3 ετών μέχρι την ηλικία των 7 χρόνων. Ωστόσο, επειδή τα παιδιά αναπτύσσονται με διαφορετικούς ρυθμούς, αποφύγετε να εφαρμόζετε αυστηρά αυτά τα ηλικιακά ορόσημα. Τα όρια αυτά παρέχονται μόνο σαν οδηγός για να καθοριστούν οι αναπτυξιακές ικανότητες ανά ηλικία.
3-4 ΧΡΟΝΩΝ
Δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας
•Κατανοεί τις λειτουργίες των αντικειμένων
•Αντιλαμβάνεται τις διαφορές στα νοήματα (σταμάτα-συνέχισε, μέσα- επάνω, μεγάλο-μικρό)
•Εκτελεί διπλές και τριπλές εντολές
•Παράγει απλές λεκτικές αναλογίες
•Χρησιμοποιεί τον λόγο για να εκφράσει τα συναισθήματά του
•Χρησιμοποιεί τέσσερις με πέντε λέξεις στις προτάσεις
•Επαναλαμβάνει προτάσεις με 6-13 λέξεις με ακρίβεια
•Μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την ηχολαλία (επανάληψη ήχων, λέξεων, φράσεων, προτάσεων, που άκουσε ή ακούει)
•Χρησιμοποιεί ρήματα και ουσιαστικά πιο συχνά σε μία πρόταση
•Έχει επίγνωση του παρελθόντος και του μέλλοντος ως χρόνους
•Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 1.200-2.000 ή περισσότερων λέξεων
•Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800-1.500 ή περισσότερων λέξεων
•Μπορεί να επαναλαμβάνεται συχνά, να σταματάει απότομα τη ροή της ομιλίας του, να δυσκολεύεται να αναπνεύσει και να κάνει γκριμάτσες κατά τη διάρκεια της ομιλίας του
•Αυξάνει ο ρυθμός της ομιλίας του
•Η ομιλία του είναι κατά 80% καταληπτή (κατανοητή)
•Χρησιμοποιεί κατάλληλα τα ρήματα «είναι» και «είμαι» σε μία πρόταση
•Τοποθετεί δύο γεγονότα σε χρονολογική σειρά
•Εμπλέκεται σε μακροσκελείς συνομιλίες
•Βελτιώνεται η γραμματική του στις προτάσεις, παρόλο που κάποια λάθη παραμένουν
•Χρησιμοποιεί γραμματικές εκθλίψεις (η αποβολή ενός φωνήεντος από το τέλος μιας λέξης η οποία προφέρεται πριν από λέξη με αρχικό φωνήεν), ανώμαλο πληθυντικό, μελλοντικούς χρόνους και συνδέσμους
•Χρησιμοποιεί επαρκώς ομαλό πληθυντικό, κτητικές αντωνυμίες και ρήματα απλού αορίστου
•Χρησιμοποιεί έναν αυξανόμενο αριθμό σύνθετων ή πολύπλοκων προτάσεων
4-5 ΧΡΟΝΩΝ
Δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας
•Μιμείται την αρίθμηση μέχρι το πέντε
•Αντιλαμβάνεται τις έννοιες του χώρου
•Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 10.000 ή περισσότερων λέξεων
•Μετρά μέχρι το δέκα σε σειρά
•Ακούει μικρές, απλές ιστορίες και μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις για αυτές
•Κάνει ερωτήσεις για τη λειτουργία των πραγμάτων
•Χρησιμοποιεί τη γραμματική των ενηλίκων την περισσότερη ώρα
•Γραμματικά λάθη σε ανώμαλους τύπους, αυτοπαθείς αντωνυμίες (Οι αυτοπαθείς αντωνυμίες δείχνουν ότι το ίδιο πρόσωπο
ενεργεί αλλά και δέχεται την ενέργεια του ρήματος), επιρρήματα και την παραθετική/υπερθετική κλίση
•Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900-2.000 ή περισσότερων λέξεων
•Χρησιμοποιεί προτάσεις τεσσάρων με οχτώ λέξεων
•Απαντά σε ερωτήσεις που χωρίζονται σε 2 μέρη
•Ρωτά τη σημασία των λέξεων
•Μιλά με ρυθμό περίπου 186 λέξεων το λεπτό
•Μειώνει τον συνολικό αριθμό των επαναλήψεων στην ομιλία του
•Μειώνει σημαντικά τον αριθμό των επίμονων ηχητικών παραλήψεων και αντικαταστάσεων
•Συχνά παραλείπει τα σύμφωνα σε μεσαία θέση
•Η ομιλία του είναι συχνά κατανοητή στους ξένους ακόμα και αν μερικά αρθρωτικά λάθη υπάρχουν
•Μιλά για τις εμπειρίες στο σχολείο, με τους φίλους, στο σπίτι, κτλ.
5-6 ΧΡΟΝΩΝ
Δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας
•Ακολουθεί οδηγίες που του δίνονται συγκεντρωτικά
•Κάνει ερωτήσεις τύπου «πως;»
•Χρησιμοποιεί κατάλληλα παρελθοντικό και μελλοντικό χρόνο
•Χρησιμοποιεί συνδέσμους
•Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13.000 λέξεων
•Ονομάζει με τη σειρά τις μέρες της εβδομάδας
•Μετρά με τη σειρά μέχρι το 30
•Συνεχίζει την δραστική αύξηση του λεξιλογίου
•Χρησιμοποιεί προτάσεις με διάρκεια των τεσσάρων με έξι λέξεων
•Αντικαθιστά τους ήχους περιστασιακά
•Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις
•Χρησιμοποιεί προτάσεις με λεπτομέρειες
•Αναπαράγει με ακρίβεια ιστορίες
•Τραγουδά ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιήματα
•Επικοινωνεί με ευκολία με ενήλικες και άλλα παιδιά
•Χρησιμοποιεί κατάλληλη γραμματική στις περισσότερες περιπτώσεις
6-7 ΧΡΟΝΩΝ
Δεξιότητες ομιλίας και γλώσσας
•Αντιλαμβάνεται το δεξιά και το αριστερά
•Χρησιμοποιεί, με συνεχώς αυξανόμενο τρόπο σύνθετες περιγραφές
•Εμπλέκεται σε συζητήσεις
•Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20.000 λέξεων
•Χρησιμοποιεί προτάσεις περίπου έξι λέξεων
•Αντιλαμβάνεται τις περισσότερες ενδείξεις της ώρας
•Μετρά μέχρι το 100 σε σειρά
•Χρησιμοποιεί κατάλληλα τα περισσότερα μορφολογικά μορφήματα
•Χρησιμοποιεί κατάλληλα την παθητική φωνή
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Shipley. G.K & McAfee. G.J. (2013). Διαγνωστικές προσεγγίσεις στη Λογοπαθολογία. Εκδόσεις GOTSIS.
Δείτε επίσης: ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ & ΓΛΩΣΣΑΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΩΝ 3 ΕΤΩΝ
Γαυγιωτάκη Ελένη,
Λογοθεραπεύτρια