ΚΡΥΟ Ή ΖΕΣΤΟ;
ΜΕΣ ΣΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ ΘΑ ΤΟ ΒΡΩ!
Η βιωματική μάθηση αξιοποιεί τεχνικές με σκοπό να διεγείρει κινητικά, γνωστικά και συναισθηματικά τους εκπαιδευόμενους και για τον λόγο αυτό γίνεται χρήση ερεθισμάτων που σχετίζονται με τις βασικές περιοχές αντίληψης. Πρόκειται για περιοχές αντίληψης, οι οποίες συνδέονται με τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης του ατόμου και κρατούν μικρό αριθμό πληροφοριών.
Για τον λόγο αυτό στα εκπαιδευτικά προγράμματα παρέμβασης που σχεδιάζονται για άτομα με αναπηρίες κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιούνται έντονα ερεθίσματα όπως χρωματιστά μπαλόνια, πρόσωπα ανθρώπων κ.α. (Breitinger, Fischer, 1981). Παράλληλα, σύμφωνα με τον Decroly (1934), η παρατήρηση με τη βοήθεια των αισθήσεων οδηγεί τον εκπαιδευόμενο στο στάδιο των συσχετίσεων αναζητώντας το πώς και το γιατί των φαινομένων.
Στη βιωματική δραστηριότητα που ακολουθεί συνδέσαμε τον χειμώνα με τις ποιοτικές έννοιες κρύο και ζεστό
ώστε η μαθησιακή διαδικασία να είναι πιο ελκυστική!
ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΣΕ:
Όλες τις βαθμίδες Ειδικής Αγωγής, σε Ενηλίκους με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες, στο Νηπιαγωγείο και στην Α/βάθμια εκπαίδευση.
ΣΤΟΧΟΙ:
• Κατανόηση ποιοτικών εννοιών (κρύο και ζεστό)
• Εμπλουτισμός προφορικού λόγου
• Ενίσχυση αφής
ΥΛΙΚΑ:
• Παγάκια
• Κηροπήγιο
• Κάρτες με εικόνες του χειμώνα
• Πλαστικές λεκάνες
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:
• Συζητάμε με τους εκπαιδευόμενους για τον καιρό που επικρατεί τον χειμώνα δείχνοντας αντίστοιχες φωτογραφίες. Στόχος μας είναι να εκμαιεύσουμε την απάντηση: «Κάνει κρύο».
Ρωτάμε:
«Γιατί το δέντρο δεν έχει φύλλα; »
«Γιατί ο σκιέρ φοράει τόσα ρούχα; »
«Που ζουν οι πιγκουίνοι; Κάνει κρύο ή ζέστη εκεί; »
«Από πού το κατάλαβες;»κ.α.
• Στη συνέχεια προβάλλοντας το αντίστοιχο οπτικό υλικό δείχνουμε τι μπορούμε να κάνουμε για να νιώσουμε ζεστασιά τον χειμώνα. Στόχος μας και εδώ είναι να εκμαιεύσουμε την απάντηση: «Ζέστη»
Ρωτάμε:
«Τι αισθανόμαστε όταν φοράμε γάντια;»
«Τι αισθανόμαστε όταν ανάβουμε το τζάκι ή το καλοριφέρ;»
«Τι αισθανόμαστε στον λαιμό μας όταν πίνουμε ζεστό τσάι;» κ.α.
Αφού οι εκπαιδευόμενοι απαντήσουν δείχνουμε και την αντίστοιχη εικόνα. Για τους εκπαιδευόμενους που συνάντησαν δυσκολία στο να απαντήσουν, η ερώτηση συνοδευόταν με το οπτικό ερέθισμα.
• Στο επόμενο στάδιο τοποθετούμε αντικείμενα στο τραπέζι και μέσω της αφής ζητάμε από τους εκπαιδευόμενους να μας πουν τι αισθάνονται: Κρύο ή ζέστη;
Αγγίζουν τα παγάκια και στη συνέχεια αγγίζουν ένα κηροπήγιο και απαντούν.
• Σε αυτό το σημείο δίνεται μία κάρτα σε κάθε εκπαιδευόμενο και ζητείται να περιγράψει αυτό που βλέπει. Στη συνέχεια εάν θεωρεί ότι αυτό που περιέγραψε είναι ζεστό τοποθετεί την κάρτα μπροστά από το κηροπήγιο. Εάν αυτό που περιέγραψε είναι κρύο τοποθετεί την κάρτα μπροστά από τα παγάκια.
• Εφόσον οι εκπαιδευόμενοι κατακτήσουν το στάδιο αυτό ήρθε η ώρα να διασκεδάσουμε παίζοντας με τις έννοιες κρύο & ζεστό! Τοποθετούμε δύο λεκάνες σε ένα τραπέζι όπου η μία θα συμβολίζει το κρύο και απ’ έξω θα έχει μερικά παγάκια για να το θυμίζουν και η άλλη θα συμβολίζει τη ζέστη και θα έχει απ’ έξω το κηροπήγιο με το αναμμένο κεράκι.
• Οι εκπαιδευόμενοι μπαίνουν σε μία σειρά ο ένας πίσω από τον άλλον και τους δίνεται από μία κάρτα. Πλησιάζουν τις λεκάνες και καλούνται να αποφασίσουν σε ποια από τις δύο θα ρίξουν την κάρτα που κρατούν. Η λεκάνη με το “κρύο” γέμισε με παγάκια, νιφάδες, πιγκουίνους, σκιέρ, χιονάνθρωπους κ.α. ενώ η λεκάνη με τη ” ζέστη” μας ζέστανε με γάντια, σκούφο, τζάκι, καλοριφέρ, ζεστό ρόφημα κ.α.
ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ:
Εάν ο εκπαιδευτής επιθυμεί να ανεβάσει τον βαθμό δυσκολίας μπορεί να εντάξει στην εκπαιδευτική δραστηριότητα άλλο ένα ζεύγος αντίθετων εννοιών όπως το «γρήγορα – αργά».
• Ο εκπαιδευτής ενημερώνει τους εκπαιδευόμενους ότι όταν ξεκινούν να πάνε την κάρτα τους στις λεκάνες θα πρέπει να ακούσουν προσεχτικά και να περπατήσουν γρήγορα ή αργά. Σε αυτό το σημείο εάν ο αριθμός των εκπαιδευομένων το επιτρέπει μπορούν να δημιουργηθούν δύο σειρές και να παίξουν σε δυάδες.
Αν μόλις πάρουν την κάρτα ακούσουν:
Τύμπανο με χτύπο αργό, τότε περπατώ με αργό ρυθμό!
Αν όμως κουδουνάκια ηχήσουν, τότε πηδηματάκια γρήγορα θα ξεκινήσουν!
Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας ακούσαμε τα παρακάτω χειμωνιάτικα τραγουδάκια:
Με αυτόν τον ευχάριστο και βιωματικό τρόπο οι εκπαιδευόμενοι αισθάνθηκαν τις έννοιες ”Κρύο – Ζεστό”, ταύτισαν τις εικόνες του χειμώνα με τις έννοιες αυτές και ταξινόμησαν αντικείμενα στην αντίστοιχη κατηγορία. Εσείς θα παίξετε με το «Κρύο και το Ζεστό»;
Η δραστηριότητα εφαρμόστηκε στο κέντρο Διημέρευσης και Ημερήσιας φροντίδας
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
Breitinger, M., Fischer, D.(1981). Intensinbehinderte lernen leben, Wuertzburg.
Decroly, Ο., & Boon, G., (1934). Vers l’ ecole renovee, Bruxelles, (Μτφ. Α. Μεταλλινού), Αθήνα
Ειδική Παιδαγωγός ΠΕ02.50
M.Ed. Ειδικής Αγωγής
Ειδική Παιδαγωγός ΠΕ02.50 & ΠΕ01.50
M.Ed. Παιδαγωγικής ψυχολογίας
M.Ed. Εκπαίδευσης Ενηλίκων